Advies over wetsvoorstel om rechtsbescherming bij aanbestedingen te verbeteren

De Afdeling advisering van de Raad van State heeft op 11 juni 2025 het advies vastgesteld over het Wetsvoorstel tot wijziging van de Aanbestedingswet 2012 in verband met de versterking van de rechtsbescherming bij aanbesteden. Het advies is op 16 juni 2025 gepubliceerd op de website van de Raad van State.

Doel en inhoud wetsvoorstel
Het wetsvoorstel heeft tot doel om de rechtsbescherming te versterken van ondernemers die (willen) deelnemen aan aanbestedingsprocedures. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat ondernemers zich onvoldoende beschermd voelen tegen beslissingen van aanbestedende diensten in aanbestedingsprocedures. In het wetsvoorstel stelt de regering daarom een aantal maatregelen voor. Zo wordt het verplicht voor aanbestedende diensten om een klachtenloket en klachtenprocedure te hebben. Het wetsvoorstel stelt hieraan bepaalde eisen, bijvoorbeeld om de onafhankelijkheid en de professionaliteit van afhandeling van klachten te kunnen waarborgen. Daarnaast wordt de bestaande procedure bij de Commissie van Aanbestedingsexperts in de Aanbestedingswet 2012 vastgelegd en aangepast. Voortaan moet de aanbestedende dienst de aanbestedingsprocedure pauzeren totdat de commissie over de klacht heeft geadviseerd.

Effectiviteit en evenredigheid
De Afdeling advisering vraagt zich af of het wetsvoorstel zijn doel zal behalen. Een groot deel van de problemen die ondernemers ervaren, wordt veroorzaakt door een gevoel van ongelijkheid van ondernemers ten opzichte van de aanbestedende diensten. Dat gevoel komt doordat beide partijen andere belangen nastreven. In het wetsvoorstel krijgen aanbestedende diensten een grotere rol in de klachtbehandeling, waardoor het gevoel van ongelijkheid niet wordt tegengegaan. Daarnaast blijven de adviezen van een klachtenloket en van de Commissie van Aanbestedingsexperts niet-bindend. In de toelichting bij het wetsvoorstel is niet uitgelegd waarom de adviezen beter zullen worden opgevolgd en daardoor een oplossing bieden voor het probleem dat ondernemers ervaren. Ten slotte wijst de Afdeling advisering erop dat door de voorgestelde maatregelen een aanbestedingsprocedure 27 dagen langer zal duren wanneer een ondernemer een klacht indient. De toelichting bij het wetsvoorstel legt niet uit of deze verlenging evenredig is, terwijl Europese rechtspraak dat wel eist.

Klachtenloketten en klachtenprocedures
Uit onderzoek is bovendien gebleken dat een aanzienlijk deel van de aanbestedende diensten op dit moment al beschikt over een klachtenloket. Klachtenloketten behandelen een beperkt aantal klachten. Het is daarom de vraag of het nodig is om een klachtenloket wettelijk te verplichten. Ook is het niet duidelijk of de voorgestelde regels voor klachtenprocedures ervoor zullen zorgen dat ondernemers minder problemen zullen ervaren. Ten slotte is niet onderzocht of de aanbestedende diensten die op dit moment nog geen klachtenloket en klachtenprocedure hebben in staat zijn om de nieuwe wettelijke verplichtingen uit te voeren. Het is van belang dat hier eerst onderzoek naar wordt gedaan, zodat de regering deze uitkomsten kunnen verwerken in het wetsvoorstel.

Lees het volledige advies hier

Bron: Raadvanstate.nl